Co to jest Badanie Podłużne?
Co to jest Badanie Podłużne?
Badanie podłużne to kilkuetapowy projekt badawczy wykonywany na tych samych osobach, firmach, instytucjach, respondentach.
Istotą tych badań jest obserwacja zmian w czasie u tych samych uczestników badania. Mogą to być proste cechy, np. znajomość konkretnych marek (jak reklama wpływa na konkretną jednostkę) lub cechy zmieniające się w długim okresie np. zmiana zachowań sprzedażowych związana z wiekiem lub wzrostem dochodu,
nabycie umiejętności np. nauki nowych języków.
Badania podłużne najczęściej wykonywane są w co najmniej miesięcznych odstępach czasu. Czyli po pierwszej edycji/fali badania, po co najmniej 30 dniach - ci sami respondenci biorą udział w drugim pomiarze/edycji badania.
Liczba fal może być różna - najczęściej są to dwie lub trzy fale. W przypadku większej liczby fal,
należy odpowiednio zaprojektować cały proces badania, by w ostatniej (np. 12 fali badania) nie zabrakło nam respondentów.
Co mi da wykonanie badania podłużnego?
orzystając z badania podłużnego - w bardzo prosty sposób wyciągniesz wnioski o tym, czy i w którą stronę zaszły zmiany u tych samych osób. Nie musisz posiłkować się dobieraniem podobnych osób, unikasz przez to dodatkowych błędów pomiaru. Wynik Twojego badania będzie lepszej jakości niż w przypadku dobierania osób podobnych do próby.
W przypadku badań na tych samych osobach - możesz odwoływać się do ich poprzednich odpowiedzi i je pogłębiać np. pokazując odpowiedź sprzed miesiąca i tę udzieloną ostatnio - możesz dopytać o powód tej konkretnej zmiany.
W badaniach deklaratywnych problmatyczne jest pytanie o szczegóły, które zaszły np. miesiąc temu. "Co Pan jadł miesiąc temu?" - nie pamiętam :)
W badaniu podłużnym nie musimy o to pytać, gdyż wiemy co konkretna osoba odpowiedziała na to pytanie miesiąc temu.
Możemy więc skupić się na stanie aktualnym i pytać o bieżące sprawy. Zwiększy to pewnosć i jakość odpowiedzi, gdyż lepiej zapamiętujemy świeższe wydarzenia.
W badaniu podłużnym możesz stosować taki sam lub lekko zmieniony kwestionariusz. Dzięki temu porównasz wyniki w czasie dla tych samych osób.
Wyzwania badań podłużnych
Aby w N-tym pomiarze wykonać założoną wielkość końcową np. 500 wywiadów, musisz założyć Drop-out - czyli naturalny lub nienaturalny proces rezygnacji uczestników z udziału w kolejnych pomiarach.
W przypadku 2 lub 3 edycji na przestrzeni kilku miesięcy - możemy założyć, że potrzebujemy między 30 a 50% tzw. nadpróby.
Czyli jeśli w końcowej edycji potrzebujemy 500 wywiadów, to powinniśmy w pierwszej fali badania zebrać ok 750 wywiadów z 750 osobami.
Długi (ponad miesięczny) okres między falami to w badaniu podłużnym największy "killer" respondentów.
Czas wprost proporcjonalnie zwiększa drop-out. Im dłuższa przerwa między pomiarami - tym potrzebujesz więcej respondentów w pierwszej edycji badania.
Gdy badanie zakłada więcej niż 3 pomiary - powinniśmy zastosować dodatkowe zachęty dla uczestników.
Z naszego doświadczenia wynika, że aby zachęcić respondenta do udziału w 4 edycjach badania na przestrzedni 4 miesięcy - musi otrzymać niepropocjonalnie wysoką gratyfikację.
Powoduje to znaczny wzrost kosztów badania i wymaga innego podejścia do realizacji badania niż w przypadku klasycznych badań wielopomiarowych.
Jeśli chcesz, aby finalna grupa (w ostatniej fali badania) respondentów miała taką samą strukturę jak w fali numer jeden - to niestety, ale bardzo rzadko to się uda.
Po pierwsze dlatego, że respondenci spełniający różne kryteria demograficzne np. mężczyźni 60+
mają różną chęć udziału w badaniach od np. kobiet 20-30.
Dodatkowo wchodzą w grę sytuacje o charakterze losowym np. zbieżność z wydarzeniami sportowymi, święta, wakacje, urlopy, które mogą wpłynąc na to, że dotarcie po raz N-ty do wąskiej grupy respondentów będzie
niewykonalne mimo zastosowanej nadpróby.
W przypadku, gdy ci sami respondenci odpowiadają co miesiąc na te same pytania (lub bardzo podobne), widzą te same listy odpowiedzi - mogą się "nauczyć" ją wypełniać i robić to w sposób automatyczny / nierzetelny.
Dlatego w takich projektach warto urozmaicać ankietę, zmieniać kolejność / rotować odpowiedzi, pytania, stosować pytania kontrolne - by zminimalizować ten efekt.
Wszystkie powyższe problemy wpływają na wyższe ryzyko realizacji takich projektów. Najprostszym sposobem zmniejszenia tego ryzyka są: zwiększenie wynagrodzenia respondentów, ekstra wynagrodzenie za udział we wszystkich pomiarach i zwiększanie próby.
To powoduje, że finalna cena za takie badania może być nawet 2 x wyższa niż gdyby w badaniu nie brały te same osoby.
Warto zatem rozważyć badanie wykonywane częściowo na tych samych lub tylko na innych respondentach w każdej fali pomiaru.
Rozwiązaniem na utrzymanie struktury próby jest dorekutowywanie osób podobnych, których brakuje nam w kolejnych pomiarach. Nie jest to rozwiązanie idealne, ale często ratuje harmonogram i koszt przeprowadzenia badania podłużnego. |
Jak wykonać badanie podłużne?
Biorąc pod uwagę liczbe wyzwania i ryzyka związane z wykonaniem badania podłużnego, najbezpieczniej jest zlecić je agencji badawczej posiadającej bazę zrekrutowanych respondentów - panelistów.
Firma badawcza, która posiada swój własny panel internetowy i ma doświadczenie w wykonywaniu takich badań - zapewni
realizację takiego badania.
Na etapie wyceny otrzymasz informację o tym, ile wywiadów musisz wykonać w pierwszym etapie i jakie są rekomendowane maksymalne przerwy między pomiarami. Zostaniesz poinformany o innych ryzykach i szacunkach dotyczących ostatecznej struktury. Od doświadczenia badaczy i pojemności panelu
zależy, czy projekt będzie wykonalny lub będzie wymagał alternatywnego podejścia np. skrócenia odstępów między etapami lub "luźniejszego" utrzymywania struktury próby
Przeczytaj więcej o sposobach doboru próby badawczej
Nie zalecamy wykonywania tego badania inną metodą niż online na panelu internetowym.
Przykłady wykonywanych badań podłużnych w SW Research - case studies
Badanie składające się z dwóch edycji oddalonych od siebie na przestrzeni do 30 dni.
W takim projekcie przede wszystkim należy założyć nadpróbę - czyli wykonać ok 750 wywiadów w 1 edycji badania. Różnicę, czyli 250 wywiadów możesz otrzymać jako bonus.
Ten rodzaj badania podłużnego wymaga rekrutacji ok 3000 osób w tzw. pomiarze 0 (zero). Na tym etapie przedstawiamy panelistom zasady uczestnictwa.
Paneliści otrzymują dodatkowe wynagrodzenie za udział w co najmniej N pomiarach. Do każdej edycji badania otrzymują zaproszenia
za pomocą emaila lub pusha (aplikacja mobilna). Strukturę utrzymujemy z pomocą dodatkowej rekrutacji osób podobnych.
Ten rodzaj pomiaru wymaga zastosowania szczególnie dużej nadpróby sięgającej ponad 200% próby docelowej.
Na niewiele się zda dodatkowe wynagrodzenie za udział w 3 pomiarach, gdyż mało kto będzie po 2 latach o tym pamiętać :)
Oprócz większej nadpróby warto podzielić się z
uczestnikami badania efektem prac po pierwszej edycji np. raportem. Widząc efekt badania - lepiej będą pamiętać o udziale w kolejnym pomiarze. Oczywiście w zaproszeniu do ponownego pomiaru koniecznie trzeba przypomnieć, że dana osoba już uczestniczyła w tym badaniu i jest to kolejny
bardzo ważny etap projektu.
Ceny i alternatywy badań podłużnych
Z uwagi na ok 50-100% wyższe ceny badań podłużnych i liczne ryzyka w realizacji takich badań - zazwyczaj ich nie rekomendujemy.
Z punktu widzenia ich zalet - często lepszym rozwiązaniem jest badanie wielopomiarowe z zachowaniem karencji uczestników (tylko nowi uczestnicy) lub hybryda np,
do 50% takich samych respondentów i min. 50% nowych uczestników ankiety.