17 grudnia dniem bez pytania o szkołę
17/12/2025
Tak wynika z badania przeprowadzonego przez SW Research dla Fundacji Mentalnie Równi. Te niezbyt optymistyczne dane stały się impulsem do rozpoczęcia kampanii społecznej „Ciężary pozalekcyjne”. Jej celem jest zachęcenie rodziców, żeby zwracali większą uwagę na to, jak ich dziecko się czuje i z jakimi problemami się boryka. Zamiast standardowego pytania „Co w szkole?” Fundacja proponuje nieśpieszną, pełną wsparcia i troski rozmowę o tym, co ważne.
5 minut na rozmowę
Wyniki naszego badania pokazują, że rodzice nie poświęcają zbyt wiele jakościowego czasu swoim pociechom na co dzień. 26% z nich przyznaje, że spędza na poważnej rozmowie z dzieckiem mniej niż 3 minuty dziennie, a 30% — mniej niż 6 minut. Prawie co piąty (18%) nastolatek twierdzi, że prawie nigdy nie rozmawia z rodzicami o ważnych sprawach, a u niemal połowy zdarza się to sporadycznie (raz lub kilka w miesiącu).
Jeżeli już jednak rozmawiają z dziećmi na trudne i ważne tematy (takie jak relacje z rówieśnikami czy problemy w szkole), rodzice najczęściej odczuwają spokój oraz poczucie ciepła i bliskości (38%). Jednocześnie wielu z nich czuje się w tym mniej komfortowo i przyznaje się do niepewności (26%), co z pewnością przyczynia się do oporów przed rozpoczęciem rozmowy.
Dlaczego tak trudno jest rozmawiać z dzieckiem?
Prawie jedna trzecia (30%) badanych wskazuje, że największą przeszkodą w nawiązaniu wartościowej rozmowy z dzieckiem jest niechęć samej pociechy do dzielenia się z rodzicami swoimi emocjami i odczuciami. O takim problemie wspominały nieco częściej kobiety niż mężczyźni (33 do 26%). 30% badanych obawia się, że poważna rozmowa może być potraktowana przez dziecko jako próba oceny. Co ważne, aż jedna czwarta (25%) rodziców jest przekonana, że ich dzieci nie mają na tyle istotnych problemów, by wymagały one ich interwencji. To umniejszające podejście niestety zwiększa tylko dystans międzypokoleniowy.
Jakie są przyczyny niechęci do zwierzeń wśród dzieci? Z przeprowadzonych wśród młodzieży wywiadów wynika, że 30% nastolatków ma poczucie braku zrozumienia swoich problemów przez rodziców. Zapytani o to, co chcieliby zmienić we wspólnych rozmowach, w większości wspominają o potrzebie bycia wysłuchanym. Dzieci potrzebują, żeby rodzice podchodzili do ich problemów tak samo poważnie, jak do własnych.
Przekonanie o tym, że dzieci i nastolatkowie nie mają poważnych problemów, o których można byłoby porozmawiać w gronie najbardziej zaufanych osób, czyli rodzinie, rodzi ogromny niepokój. Pokazuje, że dorośli bagatelizują emocjonalne ciężary, które dźwigają ich pociechy. Więcej jednak obaw rodzi argument, że barierą w prowadzeniu rozmów o ważnych tematach, jest fakt, że dzieci nie chcą rozmawiać. To w zasadzie wymówka, która jest też wygodnym usprawiedliwieniem braku komunikacji w rodzinie. Dlatego też w naszej kampanii zachęcamy do tego, aby wykorzystywać każdą okazję na rozmowę z dzieckiem. Nie wypytywać, nie oceniać, tylko rozmawiać. I co istotne, nie czekać, aż zauważymy niepokojące nas sygnały. Dzięki temu jesteśmy w stanie zbudować trwałe relacje, dać dziecku poczucie bezpieczeństwa i co najważniejsze, zapobiegać problemom. Bo szczera rozmowa to najlepsza profilaktyka.
Kamila Kalbarczyk
Psycholożka i psychoterapeutka, członkini Fundacji Mentalnie Równi, inicjatorka programu Mów Do Mnie - #TokTuMi
Pomóżmy dzieciom zrzucić ciężary
Kampania społeczna „Ciężary Pozalekcyjne” została zainicjowana przez Fundację Mentalnie Równi, żeby zwrócić uwagę na problem braku rozmów i wsparcia emocjonalnego w rodzinach. Eksperci kampanii podkreślają, że dyskusje rodzic – dziecko to podstawowy i najważniejszy element dbania o dobrostan emocjonalny dzieci. Ich brak sprawia, że „noszą one w plecakach” o wiele więcej niż podręczniki – dźwigają stres, presję, hejt, lęk, samotność, problemy z samooceną i poczucie braku wsparcia. Organizatorzy ogłosili 17 grudnia Dniem Bez „Jak Było Dzisiaj w Szkole?”, żeby przypomnieć rodzicom o potrzebie rozmowy z dziećmi, ale też nagłośnić problem ich braku. To jednocześnie okazja do nagłośnienia i wsparcia samej kampanii, na co zdecydowało się również SW Research.
Metodologia:
Badanie zostało zrealizowane przez agencję badawczą SW Research na grupie 500 rodziców, posiadających dzieci w wieku 7-18 lat (listopad 2025 r.) oraz ankiety przeprowadzonej wśród młodzieży (12-18 lat), uczestniczącej w programie „Mów do mnie” (n=600, listopad 2025 r.).
Ⓒ COPYRIGHT 2012-2025 SW RESEARCH SP. Z O.O.
