Państwo a biznes w Polsce: współpraca czy konflikt?
17/09/2025
Stosunki między biznesem a państwem polskim nie są proste i często, szczególnie ostatnio, stanowią przedmiot publicznej debaty. Agencja SW Research na zlecenie „Wprost” w partnerstwie ze Szkołą Główną Handlową, Fundacją „Pomyśl o Przyszłości” oraz Polską Radą Przedsiębiorców Globalnych sprawdziła, co na ich temat sądzą Polacy. Jak ich zdaniem powinna przebiegać współpraca między politykami a przedsiębiorcami?
Doświadczenia pierwszej dekady transformacji wskazują na upolitycznienie procesów gospodarki. Było i jest ono nieuniknioną konsekwencją prywatyzacji, albowiem niedostatek relacji kapitałowych powodował interwencjonizm państwowy. Ten z kolei uwikłany jest i był w upartyjnienie struktur, co pociąga za sobą grę polityczno-ekonomiczną.
dr Sławomir Winch
Szkoła Główna Handlowa
Wydaje się, że taki pogląd dominuje również wśród opinii publicznej. Nietrudno nie zauważyć dużego związku polityki z gospodarką; pytanie jednak, jaki on ma charakter i jak postrzegają go Polacy?
Jaką ocenę rządowi wystawiają Polacy rządowi za relacje z przedsiębiorcami?
Ponad 45% badanych oceniło stosunki biznesu i państwa jako „średnie”; aż 28% uważa je za „kiepskie i bardzo złe”. Jedynie 18% Polaków patrzy na nie pozytywnie. Być może te negatywne oceny wynikają z tego, że politycy nie kierują się w swoich decyzjach dobrem przedsiębiorców, jak twierdzi prawie jedna trzecia (30%) badanych; a aż 75% jest zdania, że powinni oni ich wspierać.
Przedsiębiorcy do polityki?
Konsekwencją tego negatywnego spojrzenia może być to, że niemal połowa (42%) respondentów uważa, że przedsiębiorcy powinni wziąć sprawy w swoje ręce i sami zaangażować się w politykę. Większość (53%) badanych uważa, że może im to nawet przynieść korzyści biznesowe.
Jeśli jesteś przedsiębiorcą i myślisz o zaangażowaniu się w politykę, twój status biznesmena nie jest przeszkodą w oczach Polaków.
Przemysław Wesołowski
Prezes SW Research
Idąc dalej, badanych zapytano też, czy ich zdaniem biznesmen jawnie wspierający daną opcję polityczną powinien obawiać się negatywnych konsekwencji. Zdania w tej kwestii były bardzo podzielone – 38% nie zgodziło się z tym stwierdzeniem, przeciwnego zdania było 35% ankietowanych. Część społeczeństwa wyznacza więc pewne granice dla zaangażowania biznesu w politykę.
Co na to sami zainteresowani?
Co ciekawe, zupełnie inaczej związki między polityką a biznesem oceniają sami przedsiębiorcy. Ponad 40% z nich oceniło je jako bardzo dobre lub dobre; niemal jedna trzecia (32%) uważa, że są one średnie, a 28% - kiepskie i bardzo kiepskie. Ci, którzy bezpośrednio są zaangażowani w te relacje, postrzegają je więc znacznie pozytywniej niż respondenci, którzy są raczej w pozycji ich obserwatora. Podobny rozkład procentowy odpowiedzi występuje też w grupie zawodowej osób na wyższych stanowiskach (menedżerów, dyrektorów itd.), które także mogą mieć pewien wgląd w warunki funkcjonowania firmy. Te dane mogą wskazywać na to, że współpraca między politykami a przedsiębiorcami nie przebiega jednak tak źle.
Czy państwo wspiera przedsiębiorców?
Mimo to większość (51%) Polaków nie zgadza się z twierdzeniem, że politycy dbają o rozwój gospodarczy kraju i tworzenie nowych miejsc pracy; jedynie 32% ma pozytywne zdanie na ten temat. Wielu (47%) respondentów uważa, że państwo bardziej wspiera zagraniczne niż polskie firmy; nie zgadza się z tym jedynie 13% z nich.
Podobnego zdania są również eksperci, którzy jednocześnie widzą potrzebę zmiany tej sytuacji. Jak twierdzi dr Krzysztof Mazur. „to najwyższy czas, by Polska wypracowała klarowną strategię, która firmy o globalnych ambicjach stawia w centrum polityki gospodarczej”. To właśnie polscy liderzy i innowatorzy w swoich branżach mają być siłą napędowym rozwoju kraju.
Współpraca, ale nie za bliska
Większość badanych (53%) uważa za najlepsze rozwiązanie, w którym politycy i przedsiębiorcy współpracują w sposób umiarkowany – jedynie przy konkretnych projektach. Co czwarty ankietowany (26%) uważa z kolei, że te podmioty powinny funkcjonować całkowicie niezależnie. Na drugim biegunie – preferencji ścisłej współpracy – jest jedynie jedna dziesiąta Polaków. 11% nie ma zdania na ten temat.
Od lat Fundacja „Pomyśl o Przyszłości” powtarza, że sukces gospodarczy wymaga współpracy wszystkich grup społecznych na rzecz wzrostu PKB.
Bożena Damasiewicz
Prezes fundacji „Pomyśl o przyszłości”
Jak państwo powinno pomóc przedsiębiorcom?
Uczestników badania spytano też o to, jakie ich zdaniem rozwiązania mogliby wprowadzić politycy, żeby ułatwić funkcjonowanie przedsiębiorcom. Większość (64%) popiera uproszczenie systemu podatkowego; ponad jedna trzecia (37%) uważa, że biznesowi sprzyjałyby stabilność prawa i przyśpieszenie pracy sądów. Niewiele mniej, bo 35%, respondentów uważa, że urzędnicy powinni ponosić większą odpowiedzialność za popełnione błędy; w przeciwieństwie do przedsiębiorców, którzy, według 28%, nie mogą być karani za niezamierzone przewinienia. Jedna czwarta (26%) Polaków jest z kolei za wsparciem finansowym dla firm; niemal tyle samo (25%) wybrało ograniczenie tworzenia nowego prawa i poprawę jego jakości jako jeden z czynników wsparcia przedsiębiorców przez polityków. 13% ankietowanych popiera zwiększenie efektywności systemu konkurencji; taki sam odsetek uważa, że potrzebne jest zmniejszenie liczby kontroli w firmach.
Metodologia
badanie wykonano metodą wywiadów online na platformie SW Panel w dniu 22 maja 2024 r. Wzięło w nim udział 800 respondentów powyżej 18. roku życia odpowiednio zróżnicowanych ze względu na płeć, wiek, wykształcenie i wielkość miejscowości zamieszkania.
Raport z badania zawiera nie tylko analizę wyników, ale także płynące z nich wnioski oraz skróconą historię deregulacji przepisów związanych z biznesem w Polsce i na świecie. Dostępny do przeczytania i pobrania pod linkiem:
Ⓒ COPYRIGHT 2012-2025 SW RESEARCH SP. Z O.O.
