Co Polacy myślą o systemie kaucyjnym?
30/09/2025
W ramach tegorocznej edycji EKObarometru zbadaliśmy też wiedzę i opinie ankietowanych na temat systemu kaucyjnego. Największą znajomość tego terminu deklarują najstarsze grupy wiekowe — 55-65 lat (76%) oraz powyżej 66 lat (72%); najniższa jest ona wśród najmłodszych Polaków od 16 do 24 lat (43%). Wśród badanych występuje dość podobny poziom wiedzy na temat terminu wprowadzenia tego systemu w naszym kraju; największą deklarują ci w grupie 45-54 lat.
Co Polacy sądzą o systemie kaucyjnym?
Ankietowanych zapytano też o to, jakie korzyści może przynieść system kaucyjny w Polsce. 71% uważa, że wpłynie on pozytywnie na środowisko; taki sam odsetek badanych deklaruje, że może zachęcić ich do recyklingu butelek i puszek. Według 70% jest to skuteczny sposób na poprawienie nawyków konsumenckich. Niemal tyle samo, bo 68%, badanych jest zdania, że system kaucyjny zmniejszy ilość nowego plastiku w obiegu. 67% zgodziło się ze stwierdzeniem, że jego wprowadzenie „wpłynie na zmniejszenie śmieci w przestrzeni publicznej i na łonie natury”; niemal tyle samo (66%) respondentów uważa, że będzie to dobry krok w kierunku poprawy naszego zdrowia (ze względu na ograniczenie ilości mikroplastiku w środowisku). Według 63% wprowadzenie systemu kaucyjnego będzie korzystne dla gospodarki. 59% zgadza się z tym, że jest on sprawiedliwym sposobem na obciążenie producentów butelek/puszek kosztem utylizacji.
Nie wszystkie przekonania badanych na temat wprowadzenia systemu kaucyjnego są jednak pozytywne. 54% z nich uważa, że spotka się ono z oporem małych sklepów ze względu na brak miejsca przechowywania opakowań do zwrotu. 47% obawia się obciążenia finansowego konsumentów ze względu na opłatę kaucyjną. Zdaniem 41% respondentów wprowadzenie systemu kaucyjnego będzie trudne ze względu na skomplikowane procedury i wymagania. 37% ma wręcz negatywne zdanie o powodzeniu tego przedsięwzięcia — obawiają się o wydolność systemu pod względem infrastruktury (za mało miejsc odbioru, zapełnianie się automatów, awarie automatów).
Niestety, wszystkie te liczby są nieco niższe niż w poprzednim roku, co może wskazywać na pewien spadek wiary w pozytywne skutki wprowadzenia systemu kaucyjnego wśród Polaków. Być może potrzebna jest tutaj szeroko zakrojona kampania informacyjna.
Wnioski płynące z tego badania pokazują, że świadomość społeczeństwa dotycząca systemu kaucyjnego jest ciągle niska, zwłaszcza wśród młodych pokoleń i należałoby zwiększać ich świadomość poprzez działania edukacyjne. Pozytywne opinie dotyczące wpływu systemu na środowisko pozwalają mieć nadzieję, że system zakotwiczy się w naszych codziennych praktykach, niezależnie od tego, z jakiego pokolenia jesteśmy.
Karolina Adamska-Woźniak
Dyrektorka zarządzająca Forum Odpowiedzialnego Biznesu
Przesunięcie terminu wprowadzenia terminu kaucyjnego
Uczestników badania zapytano też o to, co sądzą o nowym terminie wprowadzenia systemu kaucyjnego w Polsce. Zdaniem 21% jest to dobre rozwiązanie dla konsumentów; 36% myśli odwrotnie. Również 21% ma neutralne podejście do tematu; pozostali nie mają zdania.
Duża część (41%) respondentów nie potrafi się ustosunkować do potencjalnego kolejnego przesunięcia terminu wprowadzenia systemu kaucyjnego; 23% z nich jest za takim rozwiązaniem, a aż 35% — przeciw.
Przesunięcie kaucji ze stycznia 2025 r. na październik jest, przede wszystkim „złym rozwiązaniem, bo kaucja powinna działać już od dawna” – dla 23,8% respondentów. Reakcją na ewentualne jej przesunięcie jest: 42% odpowiedzi - „brak zdania”, 20,7% odpowiedzi – „raczej przeciw takiemu rozwiązaniu”, 13,7% odpowiedzi - „zdecydowanie przeciw takiemu rozwiązaniu”.
Magda Zając
Socjolożka, Koordynatorka tematów związanych z gospodarką cyrkularną, Rodzice Dla Klimatu
Pełen raport EKObarometru dostępny na stronie:
https://ekobarometr.pl/ekobarometr-7
Metodologia:
Badanie EKOBAROMETR – VII EDYCJA przeprowadzono w dniach 5-14.05.25 techniką CAWI przez instytut badawczy SW Research na reprezentatywnej próbie 1502 Polaków w wieku 16-80 lat.
Ⓒ COPYRIGHT 2012-2025 SW RESEARCH SP. Z O.O.
