Postępujący kryzys klimatyczny oraz coraz większa świadomość społeczna w tym obszarze zmieniły oczekiwania pracowników i konsumentów wobec przedsiębiorstw. Wraz z rosnącymi oczekiwaniami dotyczącymi większego zaangażowania w działania pro-ekologiczne, firmy podejmują coraz więcej inicjatyw tego typu. Co jednak motywuje je do bycia eko? Czy w dobie green marketingu jest miejsce na szczere motywacje? W 4 edycji EKOBarometru Agencja SW Research zapytała o to pracowników polskich firm.
Ponad połowa badanych aktywnych zawodowo wskazuje, że ich firma podejmuje pojedyncze działania na rzecz ekologii i dbania o środowisko (58%). Niemal jeden na czterech respondentów ocenia, że w jego pracy nie podejmuje się żadnych działań w tym kierunku, przy czym podejście to widoczne jest przede wszystkim wśród osób zatrudnionych w mikroprzedsiębiorstwach (do 9 osób). Częściej niż mniejsze firmy, pro-ekologiczna postawa charakteryzuje z kolei największe przedsiębiorstwa, zatrudniające powyżej 250 pracowników – 23% z nich wskazuje, że ich organizacja wciela w życie wiele różnych działań na rzecz ekologii i ochrony środowiska.
Zdaniem badanych dwiema głównymi motywacjami stojącymi za podejmowaniem przez firmy działań pro-ekologicznych, są kwestie finansowe (oszczędności) – 46% oraz kwestie prawne (konieczność stosowania się do przepisów) – 40%. Znacznie rzadziej pracownicy wskazują na czystą chęć bycia ekologiczną firmą, wynikającą z jej systemu wartości (26%). Intencje podejmowania w firmach działań na rzecz ekologii i dbania o środowisko różnicuje wielkość przedsiębiorstw. Pomimo tego, że mikro firmy rzadziej wykazują się postawą pro-ekologiczną, to częściej niż pozostałym towarzyszą im w tych działaniach pobudki czysto ekologiczne, związane z wyznawanymi wartościami. Największe przedsiębiorstwa częściej niż mniejsze firmy kierują się z kolei możliwością redukcji kosztów, wymogami prawnymi oraz chęcią dbania o swój wizerunek.
Kontekst biznesowy pokazuje jednoznacznie, że wypracowanie nawyków pro-ekologicznych jest możliwe, ale często wymaga to dodatkowych źródeł motywacji. Dwa najczęstsze źródła to ekonomia (redukcja kosztów) oraz prawo (konieczność spełnienia określonych norm). Dotyczy to przede wszystkim biznesów o dużej skali działalności (korporacji, firm powyżej 250 pracowników). Pobudki czysto ekologiczne wydają się być na dalszym planie i najczęściej są wskazywane przez mikro firmy. Niezależnie jednak od motywacji - czy są one wewnętrzne czy zewnętrzne - każdy sposób może być skuteczny, aby wypracować działania na rzecz ochrony środowiska. Projektując je, należy jednak cały czas pamiętać o różnorodności świata biznesu, jego różnych potrzebach i możliwościach. – komentuje Piotr Zimolzak, Wiceprezes Zarządu SW RESEARCH.
Aktywność firm na rzecz ekologii opiera się przede wszystkim na prostych rozwiązaniach, takich jak: umieszczanie pojemników do segregacji śmieci (49%), korzystanie z energooszczędnych żarówek (40%), czy umieszczanie roślin na terenie firmy (29%). Obserwujemy jednak, że przedsiębiorstwa rzadziej podejmują inicjatywy, angażujące w ten proces pracowników, takie jak: zachęcanie ich do korzystania z eko form przemieszczania się, np. rowerów poprzez zapewnienie dla nich odpowiednich miejsc na terenie firmy czy komunikacji miejskiej (16%) oraz włączania ich w akcje pro-ekologiczne, np. sprzątanie lasu lub sadzenie drzew (14%). Pomimo tego, że firmy mają możliwość wprowadzenia stosunkowo tanich i prostych rozwiązań, to nadal 10% pracowników wskazuje, że w ich organizacji nie wykonuje się żadnych z tych pro-ekologicznych aktywności.
Przedsiębiorcy i osoby decyzyjne w firmach posiadają szereg relatywnie tanich i prostych we wdrożeniu możliwości działań pro-ekologicznych. Wyniki potwierdzają obserwacje – najczęściej instalujemy w biurach kolorowe pojemniki na śmieci i żarówki energooszczędne. Coraz częściej opiekujemy się kwiatami niż drukarkami i kłopotliwą wymianą tonerów. Znane są przypadki firm, które zabroniły przynoszenia plastikowych, jednorazowych butelek PET do biura, organizują akcje sadzenia drzew lub dofinansowują poruszanie się rowerem do pracy. Polityka pro-eko w firmach nie wynika tylko z widzimisię działań zarządów, ale jest przede wszystkim odpowiedzią na rosnące oczekiwania pracowników. Postawy proekologiczne firm są istotnymi wartościami, które są oceniane przez przyszłych kandydatów i pracowników. – komentuje Przemysław Wesołowski, Prezes Zarządu SW RESEARCH.
Nota metodologiczna:
Badanie zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie mieszkańców Polski. Próba badawcza została dobrana w sposób warstwowo-losowy, tak aby zapewnić zróżnicowanie respondentów pod względem podstawowych cech demograficznych (płeć, wiek, miejsce zamieszkania, wykształcenie). Łącznie zebrano 1583 wywiady. Badanie zostało realizowane w dniach 13.10-19.10.2022 r. przez agencję SW Research metodą wywiadów online (CAWI) na panelu internetowym SW Panel. Pełny raport z IV fali badania jest do pobrania na stronie internetowej agencji Badań Rynku i Opinii SW Research w zakładce „Raporty” (https://swresearch.pl/raporty).